Başlıklar
Anadolu ekotipi ana arı, ismini bulunduğu yer olan Anadolu’dan almış bir arı çeşididir. Anadolu arıları kendi içerisinde birkaç farklı çeşide ayrılmış olduğu için bu arı türü de Anadolu arıları türüne dahil edilmiştir. Anadolu ana arıların birçok farklı özelliği mevcuttur. Bu özellikler;
Anadolu ana arı sahip olduğu bu özellikler sayesinde oldukça güçlü bir yapıya sahiptir.
Türkiyenin ilk yeri ana arısı olup,daha sonralar Brother Adam tarafından ıslah çalışması yapılarak çok güzel bir hat elde edilmiştir,Türkiyenin her iklim sartlarına uyum sağlayan bal verimi gelişimi güzel olan bir ırktır.
İsimlerini Brother Adam tarafından alan bu arı ırkı son derece uysal, küçük yapıda, çalışkan ve kışlama özelliği bulunan arı ırkıdır. Anadolu ekotipi ana arı, melezleme çalışmalarında son derece başarılı bir şekilde çalışmaktadır. 1953 yılında bir ırk düzeyine sınıflandırılmıştır. Bu arılar İngiltere’ye götürülerek ıslah çalışmalarında kullanılmıştır. Ege formu gibi değişik alt türleri de mevcuttur. Anadolu arı ırkı her ekotipe uygun olarak farklı özellikler gösterebilmektedir. En yaygın ekotipi ise Muğla arısı ve Orta Anadolu arısıdır. İtalyan ve Kafkas arı ırklarına göre daha hırçındırlar. Bu arı ırkı kovan içinde fazladan petek örme gibi istenmeyen bir özelliği de sahiptir. Ancak Anadolu ekotipi ana arı türünün olumlu özellikleri daha fazladır.
Arı kovanı içerisinde bulunan ve kovanın devamlılığını sağlayacak olan yumurtayı kovan içerisine bırakan arıya denmektedir. Arı kolonisinin en önemli parçasıdır. Bir kovan için bir tane ana arı mevcuttur. Bazı durumlarda iki tane de olabilmektedir. Ancak biri diğerini öldürerek hükümdarlığı alacaktır.
Ana arılar 3 ile 5 yıl arasında yaşamaktadırlar. Kovan içerisinde ana arıları ayırt etmek son derece kolaydır. Çünkü boyları daha uzun ve renkleri daha parlaktır. Arı kolonisinin kontrolü ana arının elindedir. Kovan içerisindeki görevi yumurtlamak ve birliği sağlamaktır. Anadolu ekotpi ana arı da bu özelliklere sahip bir türdür. Ana arı ile ilgili bazı tavsiyeler verilebilir. Bunlar;
Bu tavsiyelere uyulduğu taktirde kovan verimliliği artacak ve üretim daha hızlı yapılabilecektir. Ayrıca bu tavsiyeler sayesinde Anadolu ekotpi ana arı ve diğer ana arı türlerinin fark edilmesi kolaylaşacaktır.
Öncelikli olarak kovanın bakımı belli periyotlarla yapılmalıdır. Kırılmış veya küflenmiş petekler varsa kovandan çıkartılmalıdır. Temiz petek kullanımı arı sağlığı açısından önemli olduğu gibi verimi arttırma açısından da üstünde durulması gereken bir konudur. Bu Anadolu ana arı gibi diğer tüm ırklardaki arılar için dikkat edilmesi gereken bir sağlık kuralıdır.
Bulunan sağlıklı kovanlara antibiyotik verilmesi son derece yanlıştır. Çünkü arının bağışıklık sisteminin çökmesine neden olabilir. Bu nedenle eğer kullanılacak kovanda bir sağlık sorunu yoksa antibiyotik verilmemesi gerekmektedir.
Hastalık bulunan kovanlarda kullanılan araç gereç sağlıklı kovanlara kullanılırsa hastalık sağlıklı kovana da geçecektir. Bu nedenle hastalıklı kovana kullanılan araç gereç dezenfekte edildikten sonra diğer kovanlara kullanılmalıdır.
Kalitesiz veya kaynağı belli olmayan ballarla arıları beslemek hastalık riskini arttıracaktır. Arıların sağlığı açısından güvenilir ballarla beslenmesi daha doğru olacaktır.
Kovanlara konulacak olan arıların alındığı yerde oldukça önemlidir. Arı alırken hastalığının olmadığına emin olduktan sonra alınmasında fayda vardır.
Kovanlar kurulurken yerden belli bir yüksekliği olması gerekmektedir. Bu kovanın nem oranını dengeleyecek ve arılarda oluşabilecek kireç hastalığını engelleyecektir.
Arıcılıkta kullanılan araç gereçlerin temizliği düzenli aralıklarla yapılmalıdır. Bu hastalık riskini düşürecek en önemli adımlardan birisidir.
Anadolu ana arı sağlığını korumak için verilen bilgiler yerine getirilmelidir. Bu bilgiler diğer arı ırkları içinde geçerliliğe sahiptir.
Arı, ekosistem açısından denge sağlayan bir hayvandır. Arıların ömrü yaklaşık olarak 6-7 hafta kadardır. Yaşadıkları zaman zarfında durmadan çalışarak bal üretimini gerçekleştirirler. Bir yılda yaklaşık 75 ile 80 kg arasında bal üretimi yapmaktadırlar. Koloni halinde yaşayan arıların aile yapıları yardımlaşma ve çalışma üzerine kuruludur. Koloninin başında bir ana arı diğer adıyla kraliçe arı vardır ve kolonideki düzeni sağlar. Ana arı haricinde erkek arı ve işçi arıda kolonideki diğer türlerdir. Arıların özellikleri bulundukları coğrafi bölgeye göre farklılık göstermektedir. Genellikle iç bölgelerde yaşayan arı türü Anadolu arı türüdür. Anadolu ana arı türü kovan içerisindeki düzeni sağlamakla görevlidir.
Ülkemizde oldukça popüler olan arıcılık Anadolu insanın bir geleneğidir. Arıcılık çok eski bir geçmişe sahip olsa da gelişmesi teknolojiyle birlikte son yüzyıllarda olmuştur. Günümüze bakıldığı zaman arıcılığın tarımsal bir uğraş ve üretim dalı olduğu görülmektedir. Arıcılık belli amaçlar doğrultusunda incelendiği zaman bal üretimi için arıları kullanabilme ve yönlendirebilme sanatı olarak da adlandırılabilir. Herhangi diğer üretim dallarında olduğu gibi arıcılık yapılmasındaki amaç en az maliyetle en yüksek verimi almaktır.
Arılar için bakım ve beslenmeyi altı başlık altında incelemek mümkündür. Arıcılıkta yüksek verim almak isteniyorsa petek ve kovan bakımları düzenli olarak yapılmalıdır. Özellikle Anadolu gibi iklim koşulları sert olan yerlerde bu bakıma daha fazla önem verilmelidir. Anadolu ana arı bu bakımlar sayesinde kovandaki diğer arıları daha verimli çalıştırabilecektir.
Çalışmaların en yoğun olarak yapıldığı mevsim ilkbahardır. İlkbaharda yapılacak olan bakımın genel amacı; arıların kışı nasıl geçirdiği, ana arı ve işçi arıların durumunun nasıl olduğu, kovanda bulunan gıdanın yeterli olup olmadığını, yumurtlama durumunu ve kovanda bir hastalık olup olmadığını görmektir. Ülkemize bakıldığı zaman arılı kovanlar açık alanlarda kışlatılır. Kapalı alanda kışlatılan veya açık alanlarda kışlatılan arı kolonileri erik ağaçlarının çiçek açmasıyla birlikte güneşli günlerde 11-14 saatleri arasında çıkartılarak ilk kontroller gerçekleştirilebilir. Burada önemli olan nokta kolonilerin üşümesine izin vermemektir. Koloniler üşütülürse hasatlık durumu ortaya çıkacaktır. Kovanlardaki sıcaklığı koruyabilmek için arılar 10 derece ısı artışı için yaklaşık olarak 40-80 gram bal tüketimi gerçekleştirirler. İlkbahar bakımı Anadolu ana arı gibi arı türlerinin sağlığı açısından oldukça önem arz etmektedir.
Yaz aylarının başlarında kontroller ve bakımlar devam etmektedir. Çerçeve kontrolü ve bal hasadı yazın yapılan bakımlar arasındadır.
Arılar büyüdükçe petek örmeye başlarlar. Bu dönemde yeni petekler arı kolonisine verilmektedir. Petekte kuluçkalık varsa kat verme işlemi yapılmalıdır. Kat verilme işlemi esnasında en az iki çerçeve kat içerisine alınmaktadır.
Sonbahar bakımı arıların kışı daha rahat geçirmesi açısından oldukça önemlidir. Kış aylarında gıda eksikliği çekmemeleri için arılara bal ve polen doldurulmuş petekler bırakılmalıdır.
Sonbahar bakımı esnasında bal ve polen dolu petek bırakılsa da ballar şeker ve su ile hazırlanan şurupla beslenmelidir.
Arıların yuvası şeklinde tanımlanmaktadır. Arılığın kuzeyi kapalı güneyi ise açık olmalıdır. Rüzgar ve nem olmayan yerlere konumlandırılmalıdır.